Kijk naar je gasverbruik om te bepalen hoeveel kW warmtepomp (welk vermogen) je nodig hebt. In deze derde adviesblog tonen we hoe je eenvoudig kunt berekenen welke warmtepomp geschikt is. Daardoor krijg je gelijk inzicht in hoeveel kW voor welke situatie geldt.
Hoeveel kW warmtepomp
Elke warmtepomp heeft een bepaald vermogen. Dit vermogen wordt uitgedrukt in kW. De warmtepomp wordt jouw alternatief voor het verwarmen. Dan is het belangrijk dat je een ‘passend’ vermogen selecteert.
Wanneer het vermogen van de warmtepomp niet past bij jouw huis, dan kun je het koud krijgen. Warmtepompen werken uitstekend, kopers kiezen soms het verkeerde aantal kW. Dat kun je zelf gelukkig voorkomen.
Aandachtspunt 1 is dus het onder de loep nemen van je huidige gasverbruik. Je verbruikt energie om je woning te verwarmen én om te douchen. Je gasverbruik kan bijvoorbeeld 1.500 kuub per jaar zijn.
Controleer wat bij jou het verbruik is. Dat zal namelijk het eerste getal zijn waarmee je gaat werken voor het berekenen.
Welk vermogen voor verwarmen je nodig hebt, zal snel duidelijk worden. We werken immers met een makkelijke berekening, inclusief een voorbeeld en een downloadbare instructie.
• download instructie Hoeveel kW warmtepomp (PDF)
Hoe een warmtepomp berekenen
Voor de berekening van het vermogen wordt een eenvoudige vuistregel toegepast. Om die te kunnen hanteren, kijken we naar het verwarmingsdeel binnen je gasverbruik.
Het verwarmingsdeel betreft het totale gasverbruik, maar dan zonder het aandeel van het douchen. Het aandeel douchen trek je er dus af (aandachtspunt 2). Gemiddeld genomen is dat 100 kuub per persoon. Met 4 personen in huis zou het dan om 400 kuub gaan. Dit is het tweede getal voor in de berekening.
Nu is het zo dat mensen volgens onderzoeken gemiddeld 220 dagen per jaar ‘stoken’ (verwarmen). Dit voor minstens 7 uur per dag. Dat komt (afgerond) neer op 1.600 stookuren. Dit getal nemen we ook mee in de het berekenen van het benodigde kW voor de warmtepomp.
Vermogen warmtepomp berekenen
De eenvoudige berekening/vuistregel voor hoeveel kW warmtepomp luidt:
- Je gasverbruik (het verwarmingsdeel) x 10 en dan gedeeld door 1.600 stookuren = vermogen warmtepomp
Voorbeeld hoeveel kW warmtepomp
Stél, je gasverbruik is 1.500 kuub per jaar en je bent met 4 personen in huis. Je hebt dan de getallen die je wil weten. Dan kunnen we de bovenstaande berekening invullen, aandachtspunt 3:
- 1.500 – 400 = 1.100 (verwarmingsdeel)
- 1.100 x 10 : 1.600 = 6,875 (vermogen voor verwarmen)
Begrijp je de bovenstaande berekening? Dit is hoe we het gedaan hebben:
- 1.500 kuub gasverbruik per jaar voor verwarmen en warme douche
- Er wonen 4 personen in het huis
- Elk persoon verbruikt gemiddeld genomen 100 kuub gas per jaar door het douchen
- Dan is 1.100 kuub het jaarlijkse gasverbruik voor verwarmen: het verwarmingsdeel
- Volgens de vuistregel doe je dat x 10 en dan gedeeld door de stookuren, die 1.600
De uitkomst daarvan is 6,875, waarmee je weet hoeveel kW warmtepomp je ongeveer nodig hebt.
Ongeveer, want dit is nog niet de definitieve uitkomst qua ‘welk vermogen’! De uitkomst uit de berekening betreft het minimaal benodigd vermogen. Daaruit blijkt een warmtepomp van 7 kW zomaar voldoende te zijn. Alleen er komt nog iets bij kijken. En dat is het volgende:
Een warmtepomp van 7 kW geeft niet altijd 7 kW. Wanneer de buitentemperatuur onder de 7 graden zakt, dan wordt de warmtepomp minder efficiënt. Vanwege dat efficiëntieverlies houdt de pomp minder vermogen over om te verwarmen.
Op dat moment springt de gas-CV-ketel eerder bij, zodat de woning alsnog goed wordt verwarmd. Maar dat betekent dat je niet langer volledig elektrisch verwarmt, slechts deels nog. En daarom adviseren we altijd een klein beetje overcapaciteit. Vervolgens kun je langer elektrisch verwarmen.
Oftewel, ga in het voorbeeld van de berekening hierboven voor een warmtepomp van 9 kW. Dan benut je de speelruimte met koudere temperaturen en blijft het huis langer warm via de warmtepomp. Dat noemen we aandachtspunt 4: kies voor een klein beetje overcapaciteit.
Welk vermogen voor verwarmen: niet overdrijven
Nu dreigt het gevaar dat je je geroepen voelt om te overdrijven met de capaciteit. Hé, opgelet, dat is echt niet de bedoeling. Een 12 kW warmtepomp biedt in het voorbeeld van deze berekening weer teveel vermogen. En nee, veel vermogen is niet altijd goed. Aandachtspunt 5: niet overdrijven.
De pomp kan steeds aan en uit slaan, ook wel ‘pendelen’ genoemd. Dit onwenselijke patroon kan komen omdat de pomp té snel opwarmt. Normaal gesproken wordt dat opgevangen door een modellerende inverter. Je rekent immers nooit helemaal precies het benodigde vermogen uit.
Maar zelfs die modellerende inverter kan de boel niet meer behappen als je overdrijf met overcapaciteit. In dat geval slaat de warmtepomp op hol. Dit had niet hoeven gebeuren. Om die reden werken we met adviesblogs en bevelen we aan je vooraf in te lezen. Kies het juiste vermogen.
Hoe doe je dat: een beetje overcapaciteit, maar niet overdreven veel. Zoals in ons voorbeeld: een 9 kW warmtepomp voor een situatie die in eerste instantie om 7 kW vroeg.
Hoeveel kW warmtepomp per m3?
Je kunt nu zelf berekenen hoeveel kW warmtepomp per m3 je nodig hebt. Volg de handige vuistregel die we noemden en vul die in met je eigen getallen.
Samengevat richt je je op je huidige gastverbruik per jaar. Daarna haal je het deel van douchen eraf. Die uitkomst gaat x 10 en gedeeld door zestienhonderd. Plak er tot slot (hooguit!) een paar kW bij voor de gewenste overcapaciteit. Overdrijf niet.
Hoeveel kW warmtepomp per m2
We raden niet aan om uit te gaan van m2, maar van m3 (kuub). Je gasleverancier levert aan hoeveel kuub gas je verstookt op jaarbasis. Dat is het getal wat je gebruikt bij het berekenen.
Let op de disclaimer. De berekening in deze adviesblog is richtinggevend. Dit wil zeggen dat het een (denk)richting aangeeft, een mogelijke koers. Daarmee kan er geen enkele claim worden gelegd op de beschikbaar gestelde informatie: het betreft een vuistregel, geen exacte wetenschap.
En dat is best logisch, aangezien jullie huishouden significant kan afwijken van gemiddelde normen. Denk maar eens aan het douchen, waar het voorbeeld 100 kuub per persoon rekent. Misschien douchen jullie bijna nooit of juist dagelijks en nog meerdere keren ook. Of jullie douchen heel lang.
Dan levert dat aandeel douchen een vertekend beeld op in het totale gasverbruik. Het pure verwarmingsdeel valt dan juist lager of hoger uit. En dan zit je er mogelijk naast met het gekozen vermogen op basis van de vuistregel. Daarom, nogmaals, de vuistregel is enkel richtinggevend.
Het benodigde vermogen
Nu je het benodigde vermogen weet, kun je de kosten afwegen (adviesblog 4). Die kosten zijn opgebouwd uit de keuzes die je eerder hebt gemaakt. Denk aan hybride of all electric (adviesblog 1) en wel of geen tapwater (adviesblog 2).
Stel dat je kiest voor een all electric. Dan kun je je voorstellen dat het beetje overcapaciteit nog belangrijker is. Want je hebt bij all electric geen ‘back-up’ meer van je gas-CV-ketel. Als je te ‘magertjes’ insteekt qua vermogen, ga je dat merken wanneer het echt koud wordt.
Om die reden adviseren we je om niet op ’t randje te gaan zitten van het benodigde vermogen. Ook al kan het je vaak kosten besparen wanneer je minder vermogen neemt. De keuze komt voor eigen rekening en is je eigen verantwoordelijkheid.
Het komt voor dat mensen niet lezen, maar scannen. Ze pakken dan enkel de vuistregel en missen het advies over dat stukje overcapaciteit. Vervolgens wordt het incidenteel een keer flink koud en dan kan de all electric het net niet aan. Onder de 7 graden wordt de overcapaciteit al belangrijker.
Bij een hybride warmtepomp zit je minder met dat risico. Mocht je net wat weinig vermogen beschikbaar hebben, dan kan de gas-CV-ketel altijd nog bijspringen. Maar wanneer je juist een warmtepomp koos om minder gas te verbruiken, wil je dat liever beperken.
All electric ready
Al met al is het in alle gevallen beter om echt dat klein beetje overcapaciteit te omarmen. Zeker omdat je dan ook kunt testen of de hybride omgezet kan worden naar all electric. De hybride warmtepomp van BlueSolid heeft namelijk ‘all electric ready’-integratie.
Mogelijk heb je met dat klein beetje overcapaciteit de gas-CV-ketel in de praktijk nooit nodig. Dan kun je nog eenvoudig switchen naar all electric. Maar test het eerst. Je wil de situatie niet andersom hebben: dat je gelijk all electric gaat, de gas-CV-ketel eruit sloopt en daarna vermogen mist.
4kw of 6kw warmtepomp
De vuistregel en berekening voor de warmtepomp behoort tot de basisinformatie. We raden je aan om alle basisinformatie tot je te nemen, voordat je de warmtepomp koopt. Of voordat je een showroom bezoekt. Dat heeft een paar redenen waar je misschien niet gelijk aan dacht.
Ten eerste loop je het risico dat je niet volledig geïnformeerd bent, als je niet alle adviesblogs leest. Daardoor maak je misschien de verkeerde keuze. Niet alleen qua hoeveel kW warmtepomp, maar misschien ook qua hybride of all electric. En daar ga je van balen, als je zelf verkeerd hebt gekozen.
Ten tweede komt het soms voor dat iemand onbelezen naar een showroom gaat en vraagt zomaar: “Welk vermogen heb ik nodig? Een 4kw of 6kw warmtepomp?” Een verkoper wil diegene wel helpen, maar kan dat op dat moment niet. De verkoper kan geen informatie tevoorschijn toveren over het huidige gasverbruik van diegene. Diegene moet dan toch weer naar huis om alles op te zoeken.
Vandaar loont het om je in te lezen, omdat de basisinformatie direct gerelateerd is aan je eigen thuissituatie. Hoeveel gas verbruik je per jaar? Sta je veel of weinig onder de douche? Met hoeveel personen zijn jullie überhaupt? Daar heb je zelf de antwoorden op. Vervolgens kun je de berekening maken. En met zo’n berekening in de hand praat het voor iedereen makkelijker in de showroom.
Sterker nog, als je alles gelezen hebt, kun je wellicht wél meteen al een warmtepomp bestellen. Via de knop ‘warmtepomp kopen’ bovenin valt dit gelijk te doen. Mocht je eerst nog weten waaruit de getoonde prijzen zijn opgebouwd, dan kun je adviesblog 4 lezen.
Showroom warmtepomp kopen
Uiteraard ben je ook van harte welkom in de showroom voor aanvullende vragen. Om de genoemde redenen is het belangrijk dat je de basisinformatie in ieder geval hebt doorgenomen. Op die manier kun je verder sparren met de specialist in warmtepompen. Lees ook het volgende deel ter voorbereiding.
Waar plaats je een warmtepomp
Tot nu toe informeerden we je over de informatie vooraf – voor de aankoop uit. Maar let na de aankoop, achteraf, ook op een aantal zaken. Bijvoorbeeld op waar je de warmtepomp plaatst. De plaatsing van een warmtepomp kan sterk effect hebben op de efficiëntie en dus het vermogen.
Zo kan het gevolgen hebben wanneer je het toestel plaatst op een plek die wordt blootgesteld aan sterke wind. Het operationele vermogen zou kunnen afnemen als sterke wind tegen de luchtuitlaat van het toestel blaast. Er kan kortsluiting ontstaan als het apparaat afvoerlucht ‘aanzuigt’ door tegenwind.
Verder kan het gebeuren dat het apparaat eerder bevriest door de felle wind. Dan moet het apparaat harder werken om te ontdooien en te verwarmen. Dat kost aanzienlijk vermogen. Tot slot is er zelfs een scenario mogelijk waarbij de ventilator aan de voorzijde van het toesnel te snel draait en breekt.
BlueSolid hanteert een heldere installatiehandleiding waarbij er rekening wordt gehouden met harde wind, de aanzuigzijde en de luchtuitlaat. Zo blijft het vermogen gewaarborgd. Installateurs of doe-het-zelvers die eigenhandig afwijken van deze installatiehandleiding, verliezen service en garantie.
Kan je overal een warmtepomp plaatsen?
In theorie kan alles, maar in de praktijk raden het aan om goed na te denken over waar je de warmtepomp plaatst. Bij het startpunt van deze serie adviesblogs wezen we al op het nadeel van het plaatsen op grotere afstand. Je verliest dan iets van warmte in het langere ‘transport’ door de leidingen.
Daarnaast zit je dus met de eventuele consequenties als je de warmtepomp ‘op de wind’ plaatst. Let er wel op dat je de pomp ook weer niet compleet ‘isoleert’. Het is wel de bedoeling dat de plaats goed geventileerd kan worden.
Waar kan ik het beste een warmtepomp plaatsen?
In onze installatiehandleiding gaan we dieper in op de plaats van de installatie.
